بررسی تطبیقی معیارهای انتخاب مربیان در لیگ‌های فوتبال ایران و اروپا

چکیده

هدف این پژوهش بررسی تطبیقی معیارهای انتخاب مربیان فوتبال در لیگ برتر ایران و لیگ‌های حرفه‌ای اروپا است. این مطالعه از نوع مروری روایی با روش تحلیل توصیفی است. داده‌های پژوهش از منابع علمی، مقالات تخصصی، گزارش‌های فنی باشگاه‌ها و فدراسیون‌ها، و تحلیل‌های رسانه‌ای بین سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۵ گردآوری شده‌اند. اطلاعات گردآوری‌شده به شیوه تحلیل محتوای کیفی بررسی شده و یافته‌ها به‌صورت مقایسه‌ای میان لیگ ایران و اروپا تحلیل شده‌اند. یافته‌ها نشان داد که در لیگ‌های اروپایی انتخاب مربی بر اساس ساختاری حرفه‌ای، داده‌محور، و بلندمدت انجام می‌شود که شامل گواهینامه‌های بین‌المللی، تجربه کاری، توانایی تحلیلی و رهبری سازمانی است. در مقابل، در فوتبال ایران تصمیم‌گیری‌ها اغلب تحت تأثیر عوامل غیرحرفه‌ای مانند فشار هواداران، ملاحظات رسانه‌ای و روابط شخصی است. همچنین فقدان ساختار شفاف و نظام ارزیابی علمی در ایران یکی از موانع اصلی حرفه‌ای‌سازی فرآیند انتخاب مربی محسوب می‌شود. پژوهش نشان می‌دهد که برای ارتقای کیفیت انتخاب مربیان در ایران، باید ساختارهای مدیریتی باشگاه‌ها بازنگری شوند، نقش فدراسیون در نظارت تقویت گردد، و استفاده از معیارهای علمی و داده‌محور در فرآیند تصمیم‌گیری نهادینه شود. همگرایی با استانداردهای حرفه‌ای بین‌المللی می‌تواند گامی مؤثر در جهت توسعه پایدار فوتبال ایران باشد.