رتبه بندی عوامل اجتماعی مؤثر بر مجردی دائمی در بین زنان 40 تا 50 ساله

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی عوامل اجتماعی تأثیرگذار بر تجرد قطعی در میان زنان ۴۰ تا ۵۰ سال ساکن در شهر تهران انجام شد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری شامل تمامی زنان مجرد ۴۰ تا ۵۰ سال ساکن در مناطق ۳، ۱۰ و ۱۹ شهر تهران بوده که بر اساس فرمول کوکران، ۳۸۱ نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه‌ای ساختاریافته بود که روایی آن از طریق شاخص KMO و آزمون بارتلت مورد تأیید قرار گرفت (KMO=0.801، sig=0.000) و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (α=0.788) تأیید شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS و روش‌های آمار توصیفی و استنباطی تجزیه‌وتحلیل شدند. نتایج نشان داد که مهم‌ترین عامل اجتماعی تأثیرگذار بر تجرد قطعی زنان، اشتغال و پیشرفت حرفه‌ای آن‌ها بوده است، به‌گونه‌ای که گویه «پیدا کردن شغل بعد از دانشگاه برایم خیلی مهم بود.» بالاترین میانگین را به خود اختصاص داد (۴.۱۳). همچنین، نگرش اجتماعی نسبت به زنان شاغل و تحصیل‌کرده بهبود یافته است، به‌طوری که ۴۹.۴ درصد از پاسخگویان معتقد بودند که زنان تحصیل‌کرده در جامعه موفق‌تر دیده می‌شوند. در مقابل، گویه‌هایی همچون «زنان متأهل فامیل به مجرد بودن من غبطه می‌خورند» و «ازدواج باعث محدود شدن فعالیت‌های اجتماعی من می‌شود.» کمترین تأثیر را در تجرد قطعی داشتند. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که در جامعه امروزی، تحصیلات و اشتغال به‌عنوان معیارهای اصلی موفقیت برای زنان در نظر گرفته می‌شوند و در بسیاری از موارد، این عوامل باعث تغییر نگرش نسبت به ازدواج و کاهش فشارهای اجتماعی برای تجرد قطعی شده‌اند. بااین‌حال، همچنان برخی چالش‌های اجتماعی و فرهنگی برای زنان مجرد وجود دارد که نیازمند بررسی و اصلاح سیاست‌گذاری‌های اجتماعی است.