شناسایی و بررسی عوامل موثر بر مسئولیت‌پذیری اجتماعی و حرفه‌ای به منظور ارائه یک چارچوب ادراکی مناسب مورد مطالعه"دبیران فیزیک در مقطع متوسطه کشور عراق"

چکیده

پژوهش حاضر با هدف شناسایی و بررسی عوامل مؤثر بر مسئولیت‌پذیری اجتماعی و حرفه‌ای به‌منظور ارائه یک چارچوب ادراکی مناسب در بین دبیران فیزیک در مقطع متوسطه کشور عراق انجام گرفته است. پژوهش حاضر از نظر گردآوری داده‌ها، تحقیق توصیفی-پیمایشی و از نظر اهداف نیز، تحقیقی کاربردی با رویکرد آمیخته محسوب می‌شود. جامعه آماری پژوهش در مرحله اول پژوهش (بخش کیفی) شامل خبرگان آموزش و پرورش کشور عراق و متخصصین مرتبط با موضوع در دانشکده‌های علوم تربیتی و مدیریت آموزشی دانشگاه‌های کشور عراق می‌باشد که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند و با اشباع نظری، تعداد ۱۲ نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. در بخش کمّی پژوهش، جامعه آماری شامل دبیران فیزیک در مقطع متوسطه استان بابل کشور عراق است که در حال حاضر مشغول به تدریس می‌باشند. با استفاده از جدول نمونه‌گیری کرجسی و مورگان و روش نمونه‌گیری ترکیبی (خوشه‌ای-طبقه‌ای)، تعداد ۲۴۰ نفر به‌عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده در بخش کیفی، مصاحبه نیمه‌ساختاریافته بود که روایی آن با استفاده از روش بررسی توسط اعضا و بازبینی توسط همکاران تأیید شد. در بخش کمی نیز از پرسشنامه محقق‌ساخته در ۶۰ گویه به‌عنوان ابزار گردآوری داده‌ها استفاده شد. روایی پرسشنامه با استفاده از نظر اساتید و خبرگان و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ در مجموع برای کل پرسشنامه معادل ۰٫۸۷۰ به‌دست آمد و تأیید شد. به‌طور کلی، در سطح آمار توصیفی از شاخص‌هایی همچون جداول و نمودارهای توزیع فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد و از شیوه‌های کدگذاری و نقل‌قول‌نویسی در بخش کیفی و روش‌های آمار استنباطی همچون آزمون تی و مدل‌یابی معادلات ساختاری در بخش کمی استفاده شد. نرم‌افزارهای مورد استفاده SPSS و لیزرل می‌باشد. با توجه به نتایج، مهم‌ترین شاخص‌های مسئولیت‌پذیری در بین دبیران فیزیک کشور عراق در قالب ۳۵ شاخص شناسایی شد. این شاخص‌ها در قالب دو دسته مسئولیت‌پذیری اجتماعی (۲۲ شاخص) و مسئولیت‌پذیری حرفه‌ای (۱۳ شاخص) دسته‌بندی شدند. در بخش ساختاری نیز، مدل روابط بین متغیرهای پژوهش و مدل اندازه‌گیری متغیرها با برازش مناسب تأیید شد.